EPAVES VAN NORMANDIË: DUIKEN IN GESCHIEDENIS

De 6 juni 1944 is een datum die de geschiedenis van de wereld zal markeren, het is het begin van het einde van de dominantie van 3^Eme Duitse Rijk over Europa: het is de landing van de geallieerde troepen op de kusten van Normandië. Naast de terrestrische musea die de ontdekking van de regio onderstrepen, is het tegenwoordig mogelijk om in de metalen en roestige overblijfselen van de wrakken te duiken die het succes mogelijk hebben gemaakt van deze operatie die uniek blijft in de geschiedenis van de mensheid.

OP DE STRANDEN VAN NORMANDIË

Normandië en vooral het departement Manche, is geen regio die vooral bekend staat om de rijkdom van de zeebodem. We ontmoeten vooral Parijzenaars die een vakantiehuis bezitten waarin ze weekends of vakanties doorbrengen op de enorme zandstranden. Het is precies dit zand dat soms slecht zicht in het water veroorzaakt als het stormt in het noordwesten. De getijden hebben ook een zeer belangrijk getijdenbereik en wanneer de coëfficiënten hoog zijn, is het niet ongewoon om tijdens 300- of 400-meters te moeten lopen om de boot in het water te kunnen zetten. Maar al deze omstandigheden, die misschien vreemd lijken voor de duikers van de Middellandse Zee of de Rode Zee, zijn gewoon buitengewone omstandigheden om misschien wel de meest onverwachte en ongelooflijke duiken in Frankrijk en misschien zelfs in Europa te bereiken.

OPERATIONELE WERKING

Er moet al worden gespecificeerd dat de duiken alleen op wrakken worden gedaan. Er is zeker een reeks eilanden genaamd de Saint Marcouf voor de kust, maar de oversteek is erg lang en weinig duikers hebben de mogelijkheid om daarheen te gaan. De zeebodem van het Engelse Kanaal bestaat voornamelijk uit zand en de wrakken zijn een kunstmatig toevluchtsoord voor de meeste vissoorten in deze regio. Het is niet ongebruikelijk om banken met duizenden pruilende banken tegen te komen die boven een wrak zweven of honderden staven die verborgen zijn in een torpedojager. Al deze wrakken dateren van 6 juni 1944 en markeerden het begin van de landingen in Normandië, ook wel bekend als "Operatie Overlord". Deze maritieme operatie blijft de grootste aller tijden. Na twee jaar voorbereiding in het grootste geheim werden twee locaties gekozen voor de landing. De eerste site, genaamd "Mulberry A" in Saint Laurent, in de Amerikaanse zone, raakte snel vergeten door de storm van 19 juni 1944 die de Amerikaanse kunstmatige haven verwoestte. De tweede site genaamd "Mulberry B" in Arromanches, in de Engelse sector, vormde de kunstmatige haven van waaruit de geallieerden al het materiaal zullen lossen dat nodig is voor het lossen. Deze haven blijft actief tot 12 november 1944 na de bevrijding van de havens van Cherbourg en Le Havre.

EEN GROOT ONDERWATER KERKHOF

Gezien de geringe diepte van de zeebodem voor de kust van Normandië, werden na de oorlog veel wrakken opgeblazen om de beweging van vissersboten mogelijk te maken: sommige wrakken liggen erg verspreid op de zandbodem. Anderen werden opgeborgen om het in de jaren vijftig zo zeldzame metaalschroot terug te winnen (deze operatie werd metaalschroot genoemd): wat hun staat van verval verklaart. Weer anderen zijn weggevaagd door stormen van kracht 50 en bevinden zich nog steeds in het pad van stromingen die zo gewelddadig zijn dat ze kleine wrakken als tanks kunnen dichtslibben en ontsmetten. Maar de begraafplaats is zo immens dat elke duiker zijn geluk zal vinden en duizend verhalen te vertellen heeft over deze duiken in de geschiedenis.

DUIKPLAATSEN:

1. USS SUSAN B ANTHONY

Dit wrak voor Port en Bessin, gespot door de boei van Cussy, rust op een bodem van maximaal 33 meter. Dit Amerikaanse stoomvrachtschip dat in maart 1930 werd gelanceerd, droeg 2288-soldaten en militair materieel. Hij mat 147 meter lang, 19 meter breed en maakte 8183 vaten. Haar naam werd gegeven ter nagedachtenis aan een Amerikaanse feministe van 19^Eme eeuw en redacteur van de krant The Revolution, Susan B. Anthony, die opriep tot het stemrecht op vrouwen bij de presidentsverkiezingen van 1872. Op 7 juni 1944 maakte de kapitein van de boot gebruik van de duisternis om de Omaha Beach om de 2288 soldaten te deponeren: het vermijdt zo de bombardementen van Duitse vliegtuigen. Maar het achterschip aan stuurboord raakte een mijn en de boot begon onverbiddelijk te zinken. Andere boten zullen alle troepen komen redden en geen enkel menselijk verlies zal worden betreurd.
Het wrak rust aan de bakboordzijde op het zand. De hele interesse van het wrak is gebaseerd op de verkenning van het voorste deel dat zeer goed bewaard is gebleven met een verdedigingskanon dat teruggaat tot 11 meter diep, de beschermende bewapening van het schip. Je kunt ook de twee boortorens zien aan de voorkant van de brug. De achterkant van het wrak is een cluster van moeilijk te identificeren platen. Het wrak is verspreid over 150-meters en we kunnen nog steeds veel munitie zien. Het is zeker een van de mooiste en meest mythische scheepswrakken van de duiken in Normandië.

2. HARPAGAS

Dit wrak ligt niet ver van de uitgang van de haven van Arromanches nabij de boei genaamd Harpagas en ligt op een diepte van 12 meter. Dit koopvaardijschip met een lengte van 1942 meter, een breedte van 131 meter voor een volume van 17,30 ton werd vanaf de bouw in 7271 door het Ministerie van Oorlog gevorderd. Tijdens de landing werd het schip gebruikt als bevoorradingstank voor de troepen. Op 19 augustus 1944 raakte het een mijn en zonk onmiddellijk. Het wordt ook wel de Whisky genoemd vanwege de vele flessen whisky die deel uitmaakten van de verzending en waar in gedoken kan worden. Het is een wrak dat zeer rijk is aan details: metalen matras voor het landen van tanks op het zand, flessen, toiletten, gasmaskers, enz.

3. USS BROADSWORD

Dit Amerikaanse schip is van de LSI (Landing Ship Infantery) klasse met een lengte van 121 meter, een breedte van 18,4 meter en een volume van 7177 ton is gebouwd in 1942. Het nam deel aan de eerste golf vanaf de landing met 1300 soldaten en 18 landingsvaartuigen voor de aanval op Sword Beach. Op 2 juli 1944 trof het twee mijnen tegelijkertijd en zonk het in 20 minuten. Het wrak ligt zeemijlen van de kust van Omaha Beach op een diepte van 30 meter. Het wrak is in 3 stukken gebroken en ligt aan stuurboord. De sloop van de jaren 50 is gespaard gebleven en is in perfecte staat gebleven. Het is zeker een van de meest indrukwekkende wrakken met zijn ruimen vol barbanken.

4. DE BRUGGEN VAN ARROMANCHES

De pontons zijn enorme betonblokken die de basis vormden van de kunstmatige haven van Arromanches. Ze werden gebruikt om boten te beschermen tegen de golven en om dokken aan te leggen. Ze waren uitgerust met luchtafweerbatterijen. Sommige van deze pontons komen uit de oppervlakte en zijn zichtbaar vanaf de stranden van Arromanches. De duiken worden voornamelijk gemaakt op een trede van 6 meter diep. Het is de wereld van macrofotografie met gestreepte blennies (Parablennius gattorugine) ook wel straathond of slobber genoemd, zeeliefjes (Actinothoe sphyrodeta) die de structuur bedekken. Duiken bestaat uit rond de blokken gaan. De stroming kan heftig zijn in de doorgang tussen twee pontons. Dit zijn makkelijke duiken, heel dicht bij de kust, waardoor je meteen de maat kunt nemen van de Normandische duiken in het Kanaal.

FAUNA EN FLORA VAN MANCHE

Al deze wrakken zijn kunstmatige riffen die volledig zijn gekoloniseerd door een groot aantal vissoorten of sponzen. Het is een ware explosie van leven omdat de vissers hun netten niet op de wrakken kunnen gooien met het risico ze af te scheuren. Alle fotografen die gepassioneerd zijn door close-upfoto's of macro's, zullen daar hun account vinden. Steenbolk (Trisopterus luscus) vormen de meest talrijke scholen vissen in wrakken in het Engelse Kanaal. Ze meten tussen de 20 en 40 centimeter en de grootste kan 2 kg wegen. De zijkanten zijn van koper met 4 of 5 verticale donkere banden. Ze staan ​​in compacte scholen boven wrakken die naar de stroom zijn gericht (dit is ook een uitstekende indicator om de richting van de stroom te bepalen). Gele vlekken (Pollachius pollachius) komen ook veel voor. Veel duikers verwarren ze met pruilen, maar ze kunnen wel 80 cm lang worden voor een gewicht van 10 kg. Hun ruggen zijn altijd donker van kleur met een lichte buik. Om baars (Dicentrarchus labrax) genaamd wolf in de Middellandse Zee te zien, is het vaak nodig om de wrakken binnen te gaan waar ze compacte scholen samenkomen, vooral in het wrak van het Broadsword. Het zijn openwaterjagers en volwassenen jagen vaak alleen. Voor nieuwsgierige duikers die de tijd nemen om te verkennen, is het gemakkelijk om kreeften (Homarus gammarus) te vinden die verborgen zijn in de structuren van wrakken, vaak onder plaatstaal. Kreeften meten tussen de 30 en 50 cm. Wanneer verlicht met een lamp, vertoont de kreeft blauwe en zwarte kleuren op een oranje achtergrond. Het is een eenzaam dier dat zich in holen verstopt. Wees echter voorzichtig met de tang die in staat is een vinger af te snijden.

 

HOE DUIKEN IN EEN MOUW?

In Normandië worden alle duiken gemaakt tijdens het slappe tij, anders zijn de stromingen erg gewelddadig en is het bijna onmogelijk om te dalen. We hebben al geprobeerd om stromingsduiken te maken, maar dat heeft geen zin gezien de sterkte van de stroming. Elke dag veranderen de duiktijden dus, afhankelijk van de getijtijd. Hoe groter de getijcoëfficiënt, hoe heftiger de stroming: bijvoorbeeld met een coëfficiënt van 95, zullen de stromingen erg sterk zijn terwijl je met een coëfficiënt van 45 weinig kans hebt op stroming. Het is altijd moeilijk om een ​​diepte te geven voor wrakken, omdat dit afhangt van de getijcoëfficiënt. Hoe groter de coëfficiënt, hoe groter de hoogte van het water. Alle wrakken zijn gelokaliseerd met de sounder: geen zichtbare markering maakt het mogelijk ze te lokaliseren. Zodra een wrak is gelokaliseerd, lanceren de boten een varken (uiteinde geballast met een gewicht en met een boei die op het oppervlak drijft). Nadat de slee is gelegd, moeten duikers volledig uitgerust het water in: het is niet mogelijk om zichzelf in het water uit te rusten vanwege de potentiële stromingen. Daarna dalen ze af langs het uiteinde van het varken om het wrak te bereiken. Duikers die deze lijn niet volgen, zullen het wrak waarschijnlijk niet vinden, omdat het zicht nooit hoger is dan 10 tot 15 meter en dus niet zichtbaar is vanaf het oppervlak. Zelfs bij het duiken tijdens een laag tij, is er nog steeds een lichte stroming waardoor duikers tijdens de afdaling afdrijven.

 

PARACHUTE ONMISBAAR

Wanneer de zee moeilijk is, worden duikers stroomopwaarts van het varken gedropt. Het is essentieel om een ​​parachute van lagers te hebben voor de duiken in Normandië omdat de terugkeer naar het einde van het varken nooit gegarandeerd is onder water en de lagers vaak in volledig water worden uitgevoerd door zich vast te klampen aan een parachute van lagers voor rapporteer aan de boot haar positie. Deze parachute is essentieel, want als je zweeft, is het de enige manier voor de boot om het team te volgen.

De klimaatverandering is erg traag in Normandië, maar de voorspellingen zijn erg betrouwbaar. Als er een storm wordt aangekondigd, is het zeker dat deze zal plaatsvinden. Duiken zijn mogelijk als de windkracht minder is dan kracht 5. Boven deze kracht moeten de duiken worden geannuleerd omdat de deining te belangrijk wordt.

REISBOEK

De meeste wrakduiken worden gedaan tussen de steden Ouistreham en Saint Vaast in de regio Laag-Normandië. De kust strekt zich uit over twee departementen: Calvados en Manche. De prefectuur van de regio is Caen en het aantal inwoners is ongeveer 1,5 miljoen. Zowel onder water als op het land wordt geschiedenis geschreven. Caen is een stad met een rijke geschiedenis met Willem de Veroveraar en koningin Mathilde; Bayeux is een bezoek waard met zijn museum en het wandtapijt dat het verhaal vertelt van de verovering van Engeland door Willem de Veroveraar, hertog van Normandië. De haven van Barfleur, typisch voor de streek met zijn vissersboten, en de vuurtoren van Gatteville, een reus die uitkijkt over de zee op een granieten klif, vormen twee verplichte bezoekerscentra. Laag-Normandië is een relatief onbekende toeristenregio behalve door stamgasten, die een bezoek van enkele weken vereisen.

 

DUIKCLUBS

Er is geen commerciële structuur in de buurt, de club Leo Lagrange in Asnelles (net voor aankomst in Arromanches) verwelkomt u om u mee te nemen naar de wrakken van de landing.

De club heeft twee grote stijve boten met een capaciteit van 16-duikers. Het is ook uitgerust met een comfortabele garderobe en warme douches.

Lees meer: Asnelles Duiken Léo Lagrange

Je kunt ook duiken met deYCPWATP gevestigd in Arromanches.

Marc Laurent, die AQUACIRCUS beheert, de enige echte goedgekeurde commerciële structuur in Calvados (14), biedt ook aan om te duiken in Arromanches. Het is een rondtrekkende duikbasis in Deauville en dus 100 kilometer verderop, maar die zijn zeereizen uitvoert vanuit Asnelles.

BESTE PERIODE

Het is mogelijk om het hele jaar door te duiken, maar de beste periode is tussen de maanden juni en oktober. Het zicht is afhankelijk van de richting van de wind: bij noordwestelijke wind neemt het zicht af.

Tekst en foto's: Amar GUILLEN