DE SLAAP VAN DE EPAVES

Frankrijk 3 zond drie weken geleden een documentaire uit van Jérôme Espla, "Sleeping wrecks". Geboren uit zijn ontmoeting met fotograaf Patrice Strazzera, wiens zwart-witfoto's een uitnodiging zijn voor immobiel reizen, herinnert hij ons eraan dat ze een ziel hebben.

EEN NAAM DIE NODIG IS

“In mijn zoektocht naar ideeën om documentaires te maken, vervolgt Jérôme, zoek ik vooral naar verhalen, maar soms is het een personage dat naar buiten komt en die de film vasthoudt. Dat is wat er met Patrice is gebeurd. Ik doe een reeks documenten voor France 3. Na de Haven, de Corail Rouge, wilde ik praten over de prachtige wrakken van de Franse Rivièra. Ook al is Patrice niet te veel uit de wijk (Narbonne), ik dacht meteen aan hem. Waarom ? geen idee ... maar niet iedereen bevindt zich in de VIP-ruimte van mijn herinnering. Over wrakken praten is een goed idee. Maar op papier is het niet per se dromerig voor "niet-duikende" kijkers. Het tonen van vissen op plaatwerk vereist meer om een ​​film vast te houden. We moeten een haak vinden. Je hebt dromen en emoties nodig ... Nou, hier is het, na 15 jaar verschijnt Patrice voor mij als het unieke en enige personage dat mensen laat dromen als ze het over een wrak hebben. Met een telefoontje is alles geregeld. We hadden het gevoel dat we elke dag samen hadden gedoken. Patrice praat niet met me over de geschiedenis van boten, of duiktechnieken of nikon vol met pixels, maar emoties ... "

VAN DE LONDE

De schietpartij werd gedaan vanuit La Londe, bij Alain Lormeau, waar de keuze snel viel op Donator en Rubis. Een “strategische” keuze: de Donator omdat dit het symbolische wrak is voor duizenden duikers en de Rubis-onderzeeër voor Patrice's favoriete kant. "We zullen tijdens deze shoot 3 duiken op elke duik maken", legt Jérôme uit. 2 voor de sfeer en 1 met Patrice. We duiken in een inspiratie-rebreather die ons de tijd geeft om de beelden te maken zonder ons al te veel zorgen te maken over het horloge ... Patrice daarentegen draagt ​​trots zijn koolstofemmer die binnenkort een verzamelaar zal worden ..... ”De opnames gaan dan verder op de Griek met Eric Frasquet en zijn centrum, daarna op de Silver-Wings in Cap d'Antibes met Romain Lhoste. De film was ook een gelegenheid om te praten over het wrak van Maréchal Canrobert bij Planier in Marseille, op 110 meter diepte op een maagdelijk wrak. In totaal een dozijn duiken verdeeld over 7 dagen onderwateropnames, 10 dagen landopnames en 15 dagen postproductie, voor een samenwerking tussen 13 Productions, Poisson-Lune Productions en France Télévisions.

VERGEET DE CAMERA

'Maar aan het begin', geeft Patrice toe, 'was ik een beetje sceptisch ... Wat gingen we nog meer laten zien op wrakken die honderd keer onder water waren gezonken? Hoe breng ik de emotie over die een integraal onderdeel is van mijn duiken? Voor een keer kwam Patrice niet naar beneden om foto's te maken, ook al deed hij dat natuurlijk wel. Maar tijdens deze duiken kreeg hij een nieuwe vrijheid, die Jérôme kon benutten. 'Let maar niet op mij,' zei hij, en uiteindelijk vergat ik hem. Hij landde op plaatsen waar ik hem niet kon zien, en ik wist soms niet eens dat hij me aan het filmen was. ”En de regisseur van zijn kant is opgetogen:“ Patrice filmen is een feest. Er wordt nooit naar de camera gekeken, hij duikt zonder zich zorgen te maken over de camera, de lichtontwerper, alles is perfect geolied. Eindelijk een duiker die zijn duik leeft. Ik geef nooit briefings aan "karakters". Ik laat ze hun duik beleven, ik heb dit gevoel van natuurlijkheid nodig, de impulsieve en spontane kant van een houding. Het komt zelden voor dat ik nog een keer neem, omdat het voor mij niet langer natuurlijk zal zijn. Iedereen heeft zijn eigen aanpak ... "

DALEN OM DE TIJD TERUG TE GAAN

"Ga terug in de tijd". Dit is wat Patrice Strazzera altijd heeft gedaan. Fotograaf van onbeweeglijke wrakken, stalen reuzen die op de bodem van de Middellandse Zee liggen, hij observeert ze, hij dompelt zich erin onder, benadert ze om vast te leggen wat hun ziel, hun rijkdom maakt. Van zijn modellen, gefotografeerd in zwart-wit en altijd in film, weet hij alles: hun geschiedenis, de drama's die zich afspeelden toen ze schipbreuk leden, in de woede van oorlogen of stormen. Vaak met passie, en altijd met respect voor de levens die zijn afgelopen. En altijd in ruil, in het delen, met de groep duikers die hem vergezellen in zijn zoektocht en zonder wie hij, zegt hij, niet hetzelfde zou kunnen doen.

"NAAR PATRICE LUISTEREN IS JEZELF VINDEN OP HET DEK VAN EEN SCHIP ...

... met de kapitein die zijn bevelen schreeuwde op de brug op een zeegevechtsdag, terwijl de bemanning druk bezig was de boot te manoeuvreren, en een enorm geknetter dat een aanstaande zinken aankondigde ... allemaal met zo veel kippenvel dat het boeit je. Patrice zag dit bij elke duik en vertelt het je alsof het schipbreuk net voor je ogen was gebeurd. Het is verbazingwekkend om zoveel emotie in zijn woorden te voelen, zoveel leven in zijn verhalen en om te zien hoe gemakkelijk het is om zijn gevoelens los te laten. Het is zeldzaam bij een duiker, ik heb het nog nooit eerder gezien. Dit alles om te zeggen dat ik het heerlijk vond om met Patrice te filmen, zelfs voordat ik de eerste regel van mijn dossier had geschreven ... Het was tijd, na 15 jaar.

EEN CONTACT BIJNA KANAAL

Van de uitbundigheid van de Griekse fauna tot de naaktheid van de robijn, Jérôme volgt Patrice. “Op de Rubi's voelde ik veel terughoudendheid en respect van hem. Patrice borstelt het wrak, landt voorzichtig, vraagt ​​bijna toestemming om een ​​foto te maken… Het is een unieke ervaring voor wie weet hoe hij vanuit het hart moet observeren. Het is bijna vleselijk ... "En dit is inderdaad wat Patrice overbrengt als hij over zijn duiken praat:" Ik raak wrakken altijd vaardig aan, zonder ze schade toe te brengen ... "In zijn vinnen leren we voorbij het spektakel van hou weer van ze zoals ze waren. 'Sommige wrakken', zegt Patrice, 'hebben een sterkere ziel dan andere. »En de documentaire van Jérôme stelt ons in staat om eindelijk woorden in Patrice's foto's te plaatsen. Zelfs als we het vermoedden, geeft hij hier eenvoudig zijn manier om de wereld van de wrakken te benaderen. Met respect, met bescheidenheid: "Ik zie ze achteruitgaan, zei hij, ze laten zich doodgaan, maar een foto van ze maken is om ze anders verder te laten leven".

IEDEREEN VINDT WAT HIJ ZOEKT

Uit de ontmoeting tussen de fotograaf en de regisseur werd deze documentaire geboren, die afwisselend archiefbeelden, interviews van Narbonne-fotograaf en diverse toeristenboten afwisselt voor wie de mythische wrakken van de kust van Var een zoektocht zijn, een geluk. Iedereen zal vinden wat ze zoeken. Voor sommigen, de sensatie van schaduwen en gangen, ontoegankelijke ruimen waarvan men bijna zou verwachten schipbreukelingen te zien. Voor anderen pure verwondering over de uitbundigheid van het leven dat zich hecht aan de slapende platen, scholen van sars en anthias die het wrak bijna verbergen, worden na verloop van tijd een enorm veld van rode gorgonen waar verschijnt soms, ongerijmd, een spoor van metaal dat bijna maagd lijkt. "En wat ik ze allemaal wil vertellen," concludeert Patrice, die voor sommigen tientallen of zelfs honderden keren heeft "ondergedompeld", is de tijd nemen om zich te concentreren op traagheid. Natuurlijk hebben ze niet alles gezien, maar ze hebben echt gekeken. "

Tekst: Isabelle Croizeau

Afbeeldingen: Jêrome ESPLA & Patrice STRAZZERA