Haaien: succes van evolutie ...

geschreven adm_scuba 25 maart 2018

Knip om te slagen!

Door haaien te zien evolueren in hun natuurlijke omgeving, om je heen, kun je snel de efficiëntie van hun gestroomlijnde lichaam realiseren. Perfecte hydrodynamica, niet alleen vanwege de vorm van hun lichaam, maar ook vanwege de coating van hun huid. Een perfecte vorm van het meest effectieve, met een minimum aan weerstand in het water waardoor ze met minder inspanning kunnen glijden. Het silhouet van het dier lijkt ideaal te zijn in het grote wit en biedt het een hydrodynamica die dicht bij die van de tonijn ligt!

Haaienhuid heeft ook een uitzonderlijk karakter: het is bedekt met kleine schubben, "placoïden" genaamd, waarvan de structuur lijkt op die van tanden! Deze kleine "tanden" zijn naar de achterkant van het dier gekromd, wat de ruwe kant van de huid verklaart.

Een superroofdier!

En als dit dier altijd indruk heeft gemaakt, is het zeker te danken aan zijn succesvolle integratie in vele mariene ecosystemen en zelfs zoet water op de planeet (zoals de buldoghaai die in beide kan leven!).

Beter nog, haaien zijn zelfs superroofdieren die van kracht zijn. De meeste soorten staan bovenaan de voedselketens en vormen daarmee een van de belangrijkste schakels voor een goede gezondheid van ecosystemen. Zoals Dr. Gruber zegt, is een oceaan zonder haaien een zieke oceaan.

En daarvoor hebben haaien formidabele wapens. Te beginnen met hun kaken: terwijl de meest archaïsche haaien een bovenkaak hebben die aan de schedel is vastgelast, waardoor de keuze van hun prooi wordt beperkt, hebben de meeste moderne haaien kaken van het hyostylische type. Afgescheiden van de schedel, hebben ze een grotere mobiliteit en kunnen ze prominent worden wanneer ze een prooi aanvallen om deze beter te vangen.

Tanden naar believen!

Die sterke kaken zouden niet zo indrukwekkend zijn zonder een paar krachtige tanden! En deze tanden, die in verschillende rijen zijn geplaatst, hebben de bijzonderheid dat ze zichzelf voortdurend vernieuwen. Ze vinden hun oorsprong in de holte van het bovenkraakbeen en migreren naar de buitenkant van de kaak. Wanneer ze eruit vallen of gebroken zijn, worden ze snel vervangen door de vorige tand die recht wordt tijdens het migreren. Functionele tanden worden ongeveer elke 8 tot 15 dagen vervangen. Haaien lopen dus geen risico om niet zo effectief te kunnen jagen als hun tanden breken. (Wat zou er van de bever worden als zijn snijtanden niet continu groeiden !!!)

Omdat de tanden de enige harde delen zijn bij haaien (ze hebben een kraakbeenachtig skelet), zijn het deze tanden die het mogelijk hebben gemaakt hun geschiedenis te achterhalen. Ze laten ook toe wanneer een door een haai aangevallen dier wordt gevonden, de soort te kunnen herkennen als er een tand in de beet is gebleven. Ze hebben inderdaad een veelvoud aan vormen en functies: sommige zijn lang en puntig en kunnen gemakkelijk kleine vissen vangen, andere zijn gebogen en voorzien van scherpe of getande randen… enz., En zijn aangepast aan verschillende diëten.

Bloed voor betekenis!

Haaien zijn ook begiftigd met hoogwaardige sensorische organen, waardoor ze zich nog meer onderscheiden van andere dieren. Beginnend met de zijlijn, alleen aanwezig bij vissen en sommige soorten amfibieën. Het wordt aan de zijkanten van het dier gezien en wordt met name gebruikt bij de identificatie van vissen, omdat de vorm van de lijn van soort tot soort verschilt. Het bestaat uit kleine gaatjes die nauwelijks zichtbaar zijn voor het blote oog, wat leidt tot een kanaal gevuld met slijm. Haar-sensorische cellen die in deze vloeistof baden, zijn gevoelig voor de kleinste bewegingen van het water en informeren het dier dus over wat er om hem heen gebeurt.

Bollen die goed oplichten!

Maar bij elasmobraches (haaien en roggen) wordt dit systeem aangevuld met een nog efficiënter orgaan! Dit zijn de Lorenzini-bollen, voor het eerst beschreven door Stefano Lorenzini Fiorentino, in 1678 in torpedostralen. Ze bevinden zich op het niveau van de snuit en vormen poriën op het huidoppervlak, die gemakkelijk te zien zijn, wat leidt tot kanalen gevuld met een geleiachtige substantie die extreem gevoelig is voor elektromagnetische velden.

Elk levend wezen produceert een elektrisch veld, zelfs in rust. Het is de samentrekking van de spieren die de oorzaak is, en het hart houdt natuurlijk nooit op met kloppen. Het vinden van een prooi, zelfs begraven in het zand, wordt kinderspel voor haaien, en natuurlijk zijn roggen bijzonder geschikt om in zachte bodems te graven.

Maar de functie van Lorenzini-bollen houdt daar niet op. Ze worden ook gebruikt ter oriëntatie. De zeestromingen produceren hun eigen magnetische velden en maken het dus mogelijk om deze stromen te volgen en lange afstanden af te leggen zonder te verdwalen. Dit verklaart waarom bepaalde soorten elk jaar worden aangetroffen om zich voort te planten in welbepaalde gebieden.

Snuiven ... snuiven ... snuiven ...

Hun troeven ontwikkelen waardoor ze goed kunnen overleven ... zo hebben haaien miljoenen jaren overleefd. Maar dat is zonder te rekenen op wat zeker het meest ontwikkelde zintuig is: het reukvermogen!
En het jachtproces begint daar en eindigt met de aanval!

De neusgaten aan de voorkant van de snuit zijn gevormd uit een zak waarvan de binnenkant is geplooid. Elke vouw is bedekt met talrijke receptorhaarcellen. Het water dat de neusgaten binnenkomt, wordt onmiddellijk geanalyseerd. Deze cellen kunnen dus een geurstof identificeren die tien miljoen keer verdund is! (Ze zeggen dat ze enkele kilometers verderop een druppel bloed zien. Wanneer de substantie wordt opgemerkt, begint dan een jacht om terug te gaan naar de prooi. Misschien een gewond dier? De haai zwaait om zijn spoor te volgen ... een treffer rechts, een slag naar links! De ontvangers informeren het in realtime over de te nemen richting ...

Liever… dierlijke seksualiteit!

Seks, we zeggen het altijd, is belangrijk! Dit is wat levende wezens ook in staat zal stellen te slagen of niet. Ook hier hebben de haaien zich zo goed mogelijk kunnen ontwikkelen en aanpassen. Vooral omdat de geslachtsgemeenschap nogal gespierd is!

Om het vrouwtje te bevruchten, zal het mannetje haar met zijn tanden grijpen en diepe wonden aan haar toebrengen. Vrouwtjes worden gemakkelijk opgemerkt na de reproductieve periodes, waarvan het lichaam is gescheurd. Maar deze hebben een passieve verdediging ontwikkeld, met een veel dikkere huid dan mannen.

Mannetjes zijn gemakkelijk te herkennen aan vrouwtjes, omdat ze twee pterygopods hebben, de copulerende organen. Tijdens het paren zullen ze er maar één gebruiken om het vrouwtje te impregneren.

Haaien paren

Eieren, ja ... maar niet altijd!

Haaien hebben een lage voortplantingssnelheid. Hun strategie van het type "k" bestaat uit het produceren van slechts een klein aantal nakomelingen (in tegenstelling tot de strategie van het type "r"), maar die vanaf de geboorte onafhankelijk zullen kunnen leven.

Hoewel beschouwd als vis (kraakbeen), komt de grote eigenaardigheid voort uit de diversiteit van de embryonale ontwikkeling. Hoe verrassend het ook mag lijken, veel soorten haaien leggen geen eieren! Er zijn natuurlijk eierleggende haaien natuurlijk (inclusief fruitvleermuizen), veel eierstokvarende soorten, wanneer de eieren uitbroeden en uitkomen in het vrouwtje (de baby is niet verbonden met zijn moeder). Ten slotte zijn bepaalde soorten, zoals de tijgerhaai, de citroenhaai, de voshaai, enz. Levendbarend. De jongen worden door de moeder gevoed via de navelstreng. Dit systeem lijkt sterk op dat van zoogdieren.

Meestal is de baarmoeder bij levendbarende en ovovivipare haaien verdeeld in verschillende compartimenten, elk met een klein compartiment. Maar bij de stierhaai (ovovivivpare) vinden we een extra bijzonderheid! Alle eieren zitten in hetzelfde compartiment. De eerste baby die uitkomt, voedt zich dan met de andere eieren! Het is intra-uterien kannibalisme. Het vrouwtje zal dan doorgaan met het produceren van onbevruchte eieren tot de geboorte van de enige twee jongen die zullen worden geboren (één in elke slurf) en die al echte roofdieren zullen zijn!

Iets meer biologisch ...

Hier is een diagram van de morfologie van haaien. Er zijn natuurlijk variaties volgens de verschillende orden van de classificatie. De ruggengraat is niet altijd aanwezig, zeker niet bij recentere soorten. De kieuwspleten kunnen 5, 6 of 7 zijn.

Carcharhiniformes, zeker de bekendste haaien, hebben een nictiterend membraan dat de ogen beschermt.

Grote families van haaien

Haaien zijn een parafyletische groep. Als zodanig zijn het vooral de morfologische kenmerken waardoor ze kunnen worden herkend. Ze behoren tot de klasse van Chondrychtiens die kraakbeenachtige vissen omvat.

Hier zijn enkele manieren om de verschillende orden van haaien te visualiseren:

Anthony LEYDET

Haaien: succes van evolutie ...

Migratie

Kapitein Matos nodigt u uit aan boord van de "leuke cruise"

Deze artikelen kunnen u interesseren